Η εικόνα της Παναγίας με τις επτά θλίψεις στο Ρωσικό μοναστήρι

.........Ποιός δεν έχει θαυμάσει το γιγαντιαίο μέγεθος της Ιεράς Μονής του Αγίου Παντελεήμονος ή αλλιώς το Ρωσικό; Με το καραβάκι, λίγο προτού φτάσεις στη Δάφνη, βλέπεις τεράστια κτίρια να ορθώνονται δίπλα στην αποβάθρα, όπου κάποτε εγκαταβιούσαν τρεις χιλιάδες και πλέον ρώσων μοναχών, και πίσω τους άλλα κτίρια με πράσινους και χρυσούς τρούλους σε μορφή βολβών και κρεμμυδιών να σκαρφαλώνουν την πλαγιά.

.........Τελευταία φορά που ήμουν εκεί, υπήρχαν πενήντα μοναχοί και πενήντα δόκιμοι, οι οποίοι έχουν αναλάβει και το έργο της ανακαίνισης της μονής. Η ανακαίνιση φαίνεται ότι προχωράει γοργά. Κοίταξα προς τη θάλασσα και είδα ένα τεράστιο ουκρανικό κρουαζερόπλοιο να περιμένει τους μοναχούς του Ρωσικού, να πάνε στο πλοίο με τα πλοιάριά τους, έχοντας μαζί τους λείψανα αγίων προς προσκύνηση του επιβατηγού κοινού, ρώσοι και ουκρανοί οι περισσότεροι, που κατευθύνονται στα Ιεροσόλυμα από την Οδησσό.
.........Κάποτε η μονή ήταν σε ερειπιώδη κατάσταση. Τα κτίρια άδεια γιγάντια τσόφλια σπασμένων αυγών, χωρίς παράθυρα και πόρτες. Οι τοίχοι έπεφταν, τα χρώματα ξεθώριαζαν, η καμπάνα, η τεράστια εκείνη καμπάνα των δεκατριών τόνων, δεν καμπάνιζε ποτέ.
.........Αλλά η φιλοξενία εκείνης της δράκας των "ωσεί προσμονάριων" μοναχών, καμιά δεκαριά όλοι και όλοι, ήταν αβραμιαία. Η τράπεζά τους πλούσια. Εκεί γνώρισα στο καταχείμωνο τις ζεστές ρωσικές παντζαρόσουπες, τα μπορς των λαχανικών και το μαύρο ρωσικό ψωμί. Το υπέροχο εκείνο τσάι. Και αν κατά τύχη ήξερες μερικά ρωσικά και μπορούσες να συνεννοηθείς, σού άνοιγαν διάπλατα το καθολικό και τα άλλα παρεκκλήσια, το επίσημο αρχονταρίκι με τα πορτραίτα των τσάρων, τα δωμάτια με τα λείψανα αγίων, και ακόμα αν επέμενες σου έδιναν, μέσα στο μοναστήρι, και όχι έξω στο αρχονταρίκι -το βράδυ η μονή έκλεινε-, κι ένα δωμάτιο με μία μπλε παλαιά πορσελάνινη ξυλόσομπα να ζεσταίνεσαι, με παράθυρο στη φουρτουνιασμένη θάλασσα. Και το βράδυ σε κάποιο παρεκκλήσι ν' ακούς τις ψαλμωδίες στα ρωσικά.
.........Εκεί πρωτογνώρισα τις ρωσικές εικόνες. Και γοητεύθηκα. Εικόνες με ασυνήθιστη θεματολογία, με έντονα κόκκινα χρώματα, με λαϊκό θα έλεγα φολκλορικό αέρα.
.........Η Ιερά Μονή του Αγίου Παντελεήμονα μάς έφερε σε επαφή με τη ρωσική αγιογραφία πού ήταν άγνωστη, εκτός Αγίου Όρους, τότε.

.........Εκεί είδα εικόνες με την Παναγία να την τρυπούν εφτά σπαθιά ή ένα μονάχα σπαθί που φεύγει από τον Σταυρό και καρφώνει την καρδιά της. Θα μιλήσουμε σήμερα για αυτές.
.........Η πρώτη εικόνα με τα εφτά σπαθιά λέγεται η Θεοτόκος των εφτά θλίψεων ή η εικόνα που μαλακώνει τις κακές καρδιές και η δεύτερη Κλαυθμός της Θεοτόκου έμπροσθεν του Σταυρού.